یک خط کابل فشار قوی با موفقیت در کانال قرار گرفته و تمام مفصل‌های آن با دقت اجرا شده‌اند. کارگران آماده‌اند تا کانال را پر کرده و پروژه را به اتمام برسانند. اما یک سوال بسیار حیاتی باقی مانده است: از کجا می‌توانیم مطمئن شویم که کابل در حین حمل و نقل یا نصب آسیب ندیده و تمام مفصل‌ها بدون کوچک‌ترین نقصی اجرا شده‌اند؟ روشن کردن یک خط کابل فشار قوی بدون انجام تست‌های نهایی، مانند به آب انداختن یک کشتی بدون تست کردن بدنه آن است؛ یک ریسک بسیار بزرگ که می‌تواند منجر به یک شکست فاجعه‌بار شود.
تست‌های پس از نصب، مرحله کنترل کیفیت نهایی و یک بخش جدایی‌ناپذیر و الزامی در تمام پروژه‌های کابل‌کشی فشار قوی است. این تست‌ها به ما اطمینان می‌دهند که سرمایه‌گذاری انجام شده، یک دارایی قابل اطمینان و با طول عمر بالاست. در این راهنمای تخصصی از نوآوران برق پارسیان، به معرفی مهم‌ترین تست‌های الکتریکی کابل‌های فشار قوی و تجهیزات مورد استفاده در آن‌ها می‌پردازیم.
چرا تست پس از نصب الزامی است؟
انجام تست‌های دقیق پس از پایان عملیات نصب، چندین هدف کلیدی را دنبال می‌کند:
- شناسایی آسیب‌های پنهان: ممکن است کابل در حین جابجایی، کشیدن در کانال یا حتی در فرآیند مفصل‌بندی، دچار آسیب‌های میکروسکوپی و غیرقابل مشاهده‌ای شده باشد که این تست‌ها آن‌ها را آشکار می‌کنند.
- تایید کیفیت اجرا: این تست‌ها کیفیت کلی کار، به ویژه صحت اجرای مفصل‌ها و سربندی‌ها را تایید می‌کنند.
- ایجاد یک معیار پایه (Baseline): نتایج این تست‌ها به عنوان شناسنامه سلامت کابل تازه نصب شده ثبت می‌شود. این نتایج در آینده و در طول دوره بهره‌برداری، به عنوان یک معیار مرجع برای مقایسه و تشخیص هرگونه افت کیفیت یا فرسودگی به کار می‌روند.
- الزامات قراردادی: در تمام پروژه‌های استاندارد، تحویل قطعی پروژه به کارفرما، منوط به ارائه نتایج موفقیت‌آمیز تست‌های پس از نصب است.
آشنایی با تست‌های کلیدی کابل فشار قوی
سه تست اصلی و استاندارد پس از نصب بر روی کابل‌های فشار قوی انجام می‌شود.
تست مقاومت عایقی (Megger Test)
اولین و ساده‌ترین تست، بررسی سلامت لایه عایقی اصلی کابل است. در این تست، یک ولتاژ DC بالا (معمولا ۵ یا ۱۰ کیلوولت) توسط دستگاهی به نام میگر (Megohmmeter) بین هادی اصلی کابل و شیلد فلزی آن اعمال می‌شود. در یک کابل سالم، مقاومت بین این دو بخش باید بسیار بالا و در محدوده گیگااهم (GΩ) یا ترااهم (TΩ) باشد. یک مقاومت پایین در این تست، نشان‌دهنده وجود رطوبت، آلودگی یا یک آسیب جدی در لایه عایقی کابل یا مفصل‌ها است.
تست ولتاژ بالا (High Voltage Withstand Test)
این یک تست استرس است. هدف آن، اثبات این موضوع است که کابل و تمام اتصالات آن می‌توانند ولتاژی به مراتب بالاتر از ولتاژ نامی خود را برای یک مدت زمان مشخص (مثلا ۱۵ تا ۶۰ دقیقه) بدون اینکه دچار شکست عایقی شوند، تحمل کنند. برای کابل‌های مدرن با عایق XLPE، بهترین و استانداردترین روش برای این کار، استفاده از دستگاه تست VLF فرکانس بسیار پایین است. دستگاه VLF یک ولتاژ AC با فرکانس بسیار پایین (معمولا ۰.۱ هرتز) تولید می‌کند که قادر است استرس لازم را به عایق وارد کند، بدون آنکه مانند تست DC باعث آسیب‌های بلندمدت به ساختار آن شود.
تست روکش نهایی (Sheath Integrity Test)
روکش یا ژاکت نهایی کابل، وظیفه حفاظت از لایه‌های داخلی، به ویژه شیلد فلزی را در برابر رطوبت و آسیب‌های مکانیکی بر عهده دارد. در این تست، یک ولتاژ DC متوسط (مثلا ۵ کیلوولت) بین شیلد فلزی و زمین اعمال می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ‌گونه سوراخ یا پارگی در روکش نهایی وجود ندارد.
تجهیزات تخصصی و عیب‌یابی
انجام این تست‌ها نیازمند تجهیزات پیشرفته و گران‌قیمتی است:
- میگر (Megger) :برای تست مقاومت عایقی.
- دستگاه تست VLF :برای تست ولتاژ بالا، که معمولا تجهیزاتی بزرگ و سنگین هستند.
- دستگاه‌های عیب‌یاب کابل (Cable Fault Locators): در صورتی که یکی از تست‌ها با موفقیت انجام نشود، از این دستگاه‌های پیشرفته که اغلب با روش بازتاب‌سنجی یا TDR کار می‌کنند برای پیدا کردن محل دقیق خطا در طول مسیر چند کیلومتری کابل استفاده می‌شود تا از حفاری‌های غیرضروری جلوگیری گردد.
سخن پایانی
همانطور که یک جراح پس از یک عمل پیچیده، با عکس‌برداری و آزمایش‌های مختلف از نتیجه کار خود مطمئن می‌شود، یک تیم اجرایی کابل فشار قوی نیز باید با انجام تست‌های دقیق، سلامت و کیفیت کار خود را به اثبات برساند. تست‌های پس از نصب، آخرین مرحله کنترل کیفیت و تضمین‌کننده یک سرمایه‌گذاری مطمئن و یک شبکه برق پایدار برای سال‌های طولانی است. این عملیات نیازمند دانش فنی، تجهیزات پیشرفته و رعایت کامل اصول ایمنی است.
تضمین سلامت و قابلیت اطمینان یک خط کابل فشار قوی، نیازمند تست‌های دقیق و استاندارد پس از نصب است. تیم فنی نوآوران برق پارسیان با در اختیار داشتن تجهیزات پیشرفته تست VLF و میگر، و با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب، خدمات کامل تست و عیب‌یابی کابل‌های فشار قوی را برای تضمین کیفیت پروژه شما ارائه می‌دهد.
بدون دیدگاه